Aktualności

Wypadki z udziałem pieszych a odszkodowanie

Wedle statystyk policji w 2017 roku ilość doszło do 8 197 wypadków, w których swój udział mieli piesi. Najczęściej potrącenie pieszego można zaobserwować w obszarze zabudowanym, jednakże skutki wypadków mających miejsce w obszarze niezabudowanym były tragiczniejsze.

Prawie w co trzecim wypadku zginął człowiek, zaś w obszarze zabudowanym w co trzynastym. Poza obszarem zabudowanym drogi nie są oświetlone, dlatego też piesi są mniej widoczni, szczególnie podczas złych warunków atmosferycznych.

Najwięcej wypadków z udziałem pieszych zanotowano w okresie jesienno-zimowym. Najwięcej śmiertelnych wypadków było listopadzie. Śmierć poniosło 137 osób, a w grudniu 134. W tym samym miesiącu doszło do 1 166 wypadków z udziałem pieszych.

Najczęściej do wypadków z udziałem pieszych dochodzi w poniedziałki między godziną 16:00 a 17:00. Wynika to z dużego natężenia ruchu w tych godzinach w dni powszednie. Najczęściej osobami poszkodowanymi są osoby w wieku powyżej 60 lat.

Kiedy kierujący pojazdem na zasadzie ryzyka ma możliwość wyłączenia swojej odpowiedzialności?

Poszkodowany pieszy nie zawsze ma możliwość starania się o odszkodowanie.

Kierujący ma możliwość zwolnienia się z odpowiedzialności wykazując jedną z przesłanek egzoneracyjnych tj. wykazując, że szkoda powstała wskutek :

• siły wyższej,
• wystąpienia szkody wyłącznie z winy poszkodowanego,
• wystąpienia szkody wyłącznie z winy osoby trzeciej, za którą posiadacz odpowiedzialności nie ponosi.

Art.435 KC
Prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

Czym jest siła wyższa?

Sformułowanie siła wyższa nie jest uregulowane przepisami prawa. Dopiero podczas analizy konkretnego przypadku można stwierdzić czy można się powoływać na siłę wyższą. Wedle wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 12 czerwca 2014 roku, V ACa 914/13 siła wyższa rozumiana jest powszechnie jako zdarzenie pochodzące z zewnątrz nie dające się przewidzieć przyszłości.

Do wystąpienia okoliczności wskazujących na działanie siły wyższej i czym się ona charakteryzuje można przytoczyć niektóre orzeczenia:

• Niska temperatura i opady śniegu w lutym nie są okolicznościami wskazującymi na działanie siły wyższej, która może przyczynić się do powstania szkody ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 15 listopada 2012 r., III APa 9/12
• Atak epilepsji kierowcy podczas jazdy samochodem. Nie może być uznany za działanie siły wyższej, a co za tym idzie kierowca nie może być uwolniony od odpowiedzialności spowodowanego wypadku. Nie można też uznać za działanie siły wyższej nawet wtedy kiedy kierujący pojazdem nie wiedział o tym, iż choruje na epilepsję. Ze względu na to, iż w prawie polskim siłę wyższą przyjmuje się jako siłę pochodzącą z zewnątrz i nie dającej się przewidzieć. ( wyrok  Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 12 czerwca 2014 roku, V ACa 914/13)
• Pojęcie siły wyższej z art.435 § 1 nie obejmuje podatności poszkodowanego na zachorowania ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 2004 r., II UK 83/04)
• (…….) nie można się powoływać na siłę wyższą jako na okoliczności wyłączającą odpowiedzialność wtedy, gdy szkoda powstała w wyniku nieusunięcia zagrażających bezpieczeństwu skutków działania siły wyższej, jeżeli można im zapobiec przez ich zlikwidowanie lub przez skuteczne ostrzeżenie przed grożącym niebezpieczeństwem za pomocą powszechnie przyjętych środków” ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 września 1971 r., II CR 388/71)

Wyłączenie odpowiedzialności z powodu działania siły wyższej każdorazowo musimy być dokładnie przeanalizowane.

Wystąpienie szkody wyłącznie z winy poszkodowanego.

Kolejną przesłanką która może wyłączyć odpowiedzialność posiadacza pojazdu jest wystąpienie szkody wyłącznie z winy poszkodowanego. Wedle art.435 §1 KC wyłączna wina w spowodowaniu szkody występuje wtedy, kiedy działanie poszkodowanego było jedyną przyczyną wypadku.

By móc zrozumieć to wyłączenie przytoczymy wyrok Sądu Najwyższego.

W przypadku podjęcia nieprawidłowego przejścia jezdni przez pieszego, co spowodowało wypadek, jednakże przy braku innych czynników mających wpływ na zajście zdarzenia, odpowiedzialność posiadacza pojazdu zostaje wyłączona (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 stycznia 2001 r., IV CKN 243/2000).

Wystąpienie szkody wyłącznie z winy osoby trzeciej, za którą posiadacz odpowiedzialności nie ponosi.

Osoba trzecia definiowana jest jako każdy inny użytkownik który bierze udział w ruchu drogowym. Może nim być : użytkownik drogi, pieszy, rowerzysta, użytkownik drogi, podmiot odpowiedzialny za utrzymanie drogi. Jest nim osoba, która ani nie jest posiadaczem pojazdu czy też poszkodowanym.

Wina osoby trzeciej musi być wyłączną przyczyną wypadku- tak wskazuje art. 435 § 1 KC. By uznać wystąpienie szkody z winy osoby trzeciej przyczyną szkody nie może być wina, ale zachowanie poszkodowanego lub osoby trzeciej.

Zwolnienie od odpowiedzialności na zasadzie ryzyka musi wynikać z zawinionego zachowania poszkodowanego lub osobie trzeciej (wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 26 marca 2013 r., III APa 2/13).

Jakie rodzaje roszczeń mogą przysługiwać poszkodowanemu?

Poszkodowany pieszy, który poniósł szkodę spowodowaną działaniem osoby trzeciej ma prawo do odszkodowania. Jego wysokość oraz sposób wypłaty zależy zawsze od indywidualnej analizy danej sprawy.

Zgodnie z artykułem 444 § KC:

Art. 444. § 1. W razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu.

§ 2. Jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.

§ 3. Jeżeli w chwili wydania wyroku szkody nie da się dokładnie ustalić, poszkodowanemu może być przyznana renta tymczasowa.

Za potrącenie pieszego można dochodzić odszkodowania obejmującego wszelkie koszty wynikłe na skutek uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia.

Do katalogu kosztów możemy zaliczyć:

• koszty pobytu w szpitalu, zakup lekarstw, rehabilitacja, zakup przyrządów medycznych, koszty odpowiedniego odżywiania się, 
• koszty transportu poszkodowanego, koszty lekarza, koszty transportu na zabiegi, dojazdy bliskich poszkodowanego do szpitala, 
• koszty bliskich nad chorym oraz koszty przygotowania do innego zawodu, koszty biegłych.

O jakie rodzaje rent poszkodowany pieszy może się starać?

Kodeks Cywilny przewiduje sytuację kiedy poszkodowany pieszy może się starać o rentę. Dokładnie reguluje to art. 444 § 2.

Jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.

Poszkodowanemu pieszemu może zostać przyznana renta:

• renta za całkowitą lub częściową utratę zdolności do pracy zarobkowej. Ten rodzaj renty winien wyrównać różnice między zarobkami, jakie poszkodowany mógłby osiągnąć przed wypadkiem, a wynagrodzeniem jakie – w odpowiednich warunkach byłby w stanie uzyskać przy wykorzystaniu swej uszczuplonej zdolności do pracy,
  renta z tytułu zwiększenia się potrzeb poszkodowanego.
• Renta ta jest przyznawana jeśli u poszkodowanego istnieje potrzeba wyrównania szkód przyszłych, które mogą być wyrażone w przypadku konieczności stałego ponoszenia kosztów utrzymania poszkodowanego.
• Do kosztów składające się na wypłatę renty związanej z potrzebami poszkodowanego można zaliczyć: koszty rehabilitacji, koszty leków, koszty specjalistycznego sprzętu, koszty opieki lekarskiej lub pielęgniarskiej, koszty określonych zabiegów medycznych, koszty specjalnej diety, koszty związane z zakupem nowego samochodu z przystosowaniem do ograniczeń ruchowych,
• renta z tytułu zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość.
  Renta wypłacana jest w momencie stwierdzenia, iż dana osoba na skutek wypadku straciła np; cechy fizyczne, które były istotne dla rozwoju swojej kariery zawodowej,
• renta tymczasowa. Przyznawana jest w momencie kiedy szkody nie da się dokładnie ustalić w chwili wydania wyroku. Podczas orzekania sąd może mieć trudności z przewidzeniem czy dane leczenie zakończą się powodzeniem.

Jakie roszczenia przysługują rodzinie poszkodowanego pieszego w wypadku komunikacyjnym?

Jeśli poszkodowany pieszy poniósł śmierć w wyniku wypadku, rodzina może się starać o odszkodowanie. Kwestię tą reguluje Kodeks Cywilny.

Art. 446.
§ 1. Jeżeli wskutek uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia nastąpiła śmierć poszkodowanego, zobowiązany do naprawienia szkody powinien zwrócić koszty leczenia i pogrzebu temu, kto je poniósł.

§ 2. Osoba, względem której ciążył na zmarłym ustawowy obowiązek alimentacyjny, może żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody renty obliczonej stosownie do potrzeb poszkodowanego oraz do możliwości zarobkowych i majątkowych zmarłego przez czas prawdopodobnego trwania obowiązku alimentacyjnego.

Takiej samej renty mogą żądać inne osoby bliskie, którym zmarły dobrowolnie i stale dostarczał środków utrzymania, jeżeli z okoliczności wynika, że wymagają tego zasady współżycia społecznego.

§ 3. Sąd może ponadto przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego stosowne odszkodowanie, jeżeli wskutek jego śmierci nastąpiło znaczne pogorszenie ich sytuacji życiowej.

§ 4. Sąd może także przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Korzystając z formularza powyżej, opisz swój problem prawny, a my skontaktujemy się z Tobą i zaproponujemy najlepsze dla Ciebie rozwiązanie.